วิธีดูแลฟันลูกน้อยของคุณ

ฟันน้ำนมต้องดูแลแบบไหน

โดยทั่วไปแล้วคุณพ่อคุณแม่อาจคิดว่าฟันน้ำนมนั้นอยู่ได้ชั่วคราว โตขึ้นก็หลุดออกทำให้ไม่จำเป็นต้องดูแลหรือไม่ต้องพาลูกน้อยไปพบคุณหมอตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้น เพราะคิดว่ารอฟันแท้ขึ้นค่อยพาไปหาคุณหมอก็ยังทัน แต่จริงๆแล้วฟันน้ำนมมีประโยชน์สำหรับลูกน้อยมาก เพราะจะช่วยในการออกเสียงให้ชัดเจน และทำให้ฟันแท้ขึ้นมาในตำแหน่งที่ถูกต้อง หากสูญเสัยฟันน้ำนมไปก่อนกำหนด ฟันแท้อาจขึ้นมาแบบซ้อนหรือเกได้

เมื่อลูกน้อยอายุประมาณ 6 เดือน ฟันน้ำนมจะเริ่มขึ้นให้คุณพ่อคุณแม่ได้เห็นโดยฟันน้ำนมจะขึ้นจนครบและอยู่จนถึงอายุ 11-12 ปี หลังจากนั้นฟันแท้ก็จะเริ่มขึ้นมาทดแทน ซึ่งในช่วงที่ฟันน้ำนมขึ้นถือว่าเป็นช่วงสำคัญที่คุณพ่อคุณแม่ต้องดูแลช่องปากและฟันของลูกให้เป็นอย่างดี เพราะการมีเหงือกและฟันน้ำนมที่สมบูรณ์แข็งแรงจะส่งผลต่อฟันแท้ที่จะขึ้นมาให้ดูเป็นระเบียบร้อยและสวยงาม โดยในช่วงที่ฟันน้ำนมเริ่มขึ้นลูกน้อยจะมีอาการเจ็บในช่องปาก ระบมเหงือก หรือฟันจนไม่อยากเคี้ยวหรือกินอาหาร ซึ่งจะส่งผลในด้านโภชนาการตามมา และอาจส่งผลกับการเจริญเติบโตของกระดูกขากรรไกรทำให้กระดูกขากรรไกรเจริญได้ไม่เต็มที่ส่งผลให้พัฒนาการด้านการพูดการออกเสียงของลูกไม่ชัดเจนตามมา

การดูแลสุภาพช่องปากของลูกน้อยในแต่ละช่วงวัย

ในช่วงเด็กแรกเกิด ช่วงแรกเกิดที่ลูกยังฟันไม่ขึ้น สามารถทำความสะอาดได้โดยใช้ผ้าสะอาดนุ่มๆ เช็ดทำความสะอาดเหงือกลูกเบาๆ หลังดูดนมเสร็จ เช็ดบริเวณกระพุ้งแก้มและลิ้น

ช่วงเด็กอายุ 6 เดือน ควรพาลูกไปพบทันตแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและให้ฟลูออไรด์ป้องกันฟันผุ หรือเมื่อฟันน้ำนมขึ้นแล้ว ควรใช้นิ้วพันผ้าถูทำความสะอาดที่บริเวณฟันของลูกให้สะอาดเช่นเดียวกับการทำความสะอาดเหงือก ในช่วงนี้ฟันของลูกยังเล็กอยู่ ทำให้การแปรงฟันโดยใช้แปรงสีฟันไม่สะดวกเมื่อเทียบกับการใช้ผ้าพันนิ้วของคุณแม่

ช่วงเด็กอายุ 1-3 ปี ช่วงนี้เป็นช่วงที่ฟันของลูกมีขนาดใหญ่ขึ้น และสามารถเริ่มใช้แปรงสีฟันสำหรับเด็กได้แล้ว คุณแม่ควรเริ่มสอนลูกแปรงฟัน โดยลองแปรงฟันให้ลูกก่อน และฝึกให้ลูกรู้จักการบ้วนน้ำก่อนที่จะให้ลูกแปรงฟันด้วยตัวเอง เพราะหากลูกเผลอกลืนยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์เข้าไปก็อาจส่งผลเสียกับฟันของลูกได้

ช่วงเด็กอายุเด็ก 3-4 ปี เด็กเริ่มแปรงฟันเองได้แล้ว แต่ก็คงต้องคอยตรวจเช็คความสะอาดหลังแปรงฟันทุกครั้ง นอกจากนี้ควรพาลูกไปพบหมอฟันเป็นประจำเพื่อเช็คสุขภาพปากและฟัน รวมถึงรับคำแนะนำในการดูแล เพราะเด็กวัยนี้ชอบกินขนมขบเคี้ยว หรือบางกิจกรรมอาจทำให้มีปัญหาฟันได้ เช่น การว่ายน้ำ เป็นต้น

ช่วงเด็กอายุเด็ก 6 ปีขึ้นไป เป็นช่วงที่ฟันแท้เริ่มขึ้นมาทดแทนแล้ว ทำให้ฟันน้ำนมจะเริ่มโยกและหลุดไปเอง แต่หากฟันแท้ขึ้นมาแล้ว แต่ฟันน้ำนมยังไม่ยอมหลุดนานเกิน  3 เดือน ควรไปพบทันตแพทย์เพื่อขอคำปรึกษา หรือ ถอนฟันน้ำนมออกเพื่อฟันแท้จะได้ขึ้นได้อย่างเป็นระเบียบ

วิธีการดูแลสุขภาพช่องปากและฟันของลูกน้อย

• แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
• หลีกเลี่ยงอาหารที่มีรสชาติหวาน
• สอนให้แปรงฟันให้ได้ด้วยตัวเอง โดยการจับมือลูกหัดก่อน และใช้ยาสีฟันขนาดเท่าเม็ดถั่วเขียว รวมทั้งเลือกยาสีฟันสำหรับเด็กที่ไม่มีฟลูออไรด์ 
• ควรพาไปพบคุณหมอตั้งแต่ฟันซี่แรกขึ้น

การเลือกยาสีฟันและแปรงสีฟันสำหรับลูกน้อย

การเลือกแปรงสีฟันควรเลือกให้เหมาะสมในแต่ละวัย และให้เหมาะกับขนาดปากและฟันของลูก ขนต้องนุ่ม ที่จับต้องถนัดกับมือเด็กจะทำให้จับได้ถนัดมือ เลือกยาสีฟันที่มีกลิ่นและรสผลไม้ที่เด็กชอบ และควรเลือกยาสีฟันที่ให้ความหวานจากธรรมชาติคุณภาพสูงที่ไม่ก่อให้เกิดฟันผุ (ยาสีฟันที่มีไซลิทอล) และยาสีฟันที่ไม่มีสารโซเดียม ลอรีล ซัลเฟต หรือ SLS ควรเลือกยาสีฟันสูตรปราศจากฟลูออไรด์ เพื่อป้องกันการเผลอกลืนยาสีฟันโดยไม่ตั้งใจ โดยยาสีฟันที่ไม่มีฟลูออไรด์ในบางชนิดจะทดแทนด้วยแคลเซียม และ ฟอสเฟต ซึ่งจะช่วยป้องกันฟันผุอย่างได้ผลเช่นเดียวกัน

คำถามถามที่พบบ่อยกับดูแลฟันลูกน้อย

Q : เด็กกินนมมื้อดึก ฟันผุไหม ?

A : แน่นอนว่าการกินนมมื้อดึก อาจเสี่ยงการเกิดฟันผุได้ เนื่องจากแบคทีเรียนำน้ำตาลในนมไปทำปฏิกิริยาจนเกิดกรดและกัดกร่อนทำให้ฟันผุได้

Q : ฟันน้ำนมผุต้องมาพบคุณหมอไหม ?

A : ต้องมาพบคุณหมอเพื่ออุดฟัน หากไม่มาพบคุณหมอ อาจจะทำให้ลูกน้อยของเราเกิดอาการปวดหรือเสียวจนรับประทานอาหารได้น้อยลง เพราะไม่เคี้ยว และส่งผลต่อเจริญเติบโต พัฒนาการด้านๆต่างอีกด้วย

Q : ฟันน้ำนมหลุดเร็วจะเป็นอะไรไหม ?

A : อาจส่งผลเสียต่อฟันแท้ ฟันแท้อาจจะขึ้นผิดตำแหน่งทำให้ฟันฟันซ้อนฟันเก และจะทำให้ฟันผุได้ง่าย

Q : ควรให้ลูกน้อยเลิกดูดขวดนมตอนไหน ?

A : ควรให้ลูกน้อยเลิกดูดขวดนมไม่เกิน 1 ขวบครึ่ง เพราะเสี่ยงต่อการทำให้ฟันผุ ถ้าปล่อยให้ลูกน้อยดูดขวดนมเกิน 4 ขวบ  จะมีผลต่อโครงสร้างกระดูกขากรรไกร จะทำให้ฟันบนยื่นออกมาได้

Q : แปรงฟันลูกน้อยแค่ตอนเช้าได้ไหม ?

A : สำหรับลูกน้อย คุณพ่อคุณแม่ควรแปรงให้ลูกน้อย อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง คือ เช้าและก่อนนอน จะลดโอกาสเกิดฟันผุในลูกน้อยเรา

 

ไว้วางใจให้คาซ่าของเราดูแลลูกน้อยของคุณพ่อคุณแม่ได้นะคะ